Schade door onvoldoende of roestige spouwankers
Uitbuigend metselwerk en scheuren in de muur kunnen worden veroorzaakt door een zijwaartse of buigende kracht op het metselwerk. Voorbeelden van zijwaartse krachten zijn windbelasting of een vloer die een muur naar buiten drukken. Een buigende kracht of een "moment" vindt meestal plaats omdat een verticale belasting niet precies loodrecht plaatsvindt. Zo zal een vloer of een dak doorbuigen en daardoor ook op de dragende muur een buigende kracht uitoefenen. Dragende constructies moeten om die reden voldoen aan een minimale slankheid om zo weerstand te bieden aan een zogenaamde knikbelasting (tekening 5.1).
Oorzaken van schade door roestige spouwankers
Wanneer een spouwanker gaat roesten, verliest het zijn kracht en functie. Er kan roest optreden omdat er slecht materiaal is toegepast (geen RVS) in combinatie met vocht in de spouw. Er zijn verschillende oorzaken van vochtige muren. Het verschilt per oorzaak of vocht ook kan leiden tot roestende spouwmuurverankering.
Oorzaken van vocht in muren:
- Bouwvocht
- Grote regenbelasting
- Lekkende leiding, goot of regenwaterafvoer
- Optrekkend vocht
- Doorslag van vocht
- Waterdampproductie en hiermee condensatie
Bouwvocht
Dit vindt plaats in het eerste jaar na oplevering en levert voor uw spouwmuurverankering over het algemeen geen problemen op.
Grote regenbelasting
Spouwankers in gevels onder grote regenbelasting, zoals zuid-west en westgevels, corroderen sterker dan ankers in een noord- of oostgevel.
Lekkende leiding, goot of regenwaterafvoer
Vaak roesten spouwankers door een teveel aan water dat langs de gevel loopt. Hierdoor ontstaat inwatering, met als gevolg het roesten van spouwankers.
Optrekkend vocht
Doordat metselwerk poreus is, wordt vocht uit de bodem door het metselwerk opgezogen. Dit vocht kan in de bodem aanwezig zijn door een hoge grondwaterstand, slechte afwatering op binnenterreinen van regen, of door lekke leidingen zoals riolering, hemelwaterafvoeren of waterleiding. Ook als de kruipruimte nat is, kan er vocht optrekken. Controleer in dat geval of het riool lekt en of de kruipruimte goed geventileerd wordt.
Doorslag van vocht
Doorslaand vocht in de muren is de belangrijkste klacht bij het gevelmetselwerk boven het begane grondniveau en treedt op als gevolg van doorlating (muur is lek; de voegen staan open, gebrekkige aansluiting kozijnen en metselwerk, scheuren) en als gevolg van porositeit van het gevelmetselwerk (overdadig vochttransport door het metselwerk zelf). Met name bij enkelsteens muren treedt dit verschijnsel vaak op.
Waterdampproductie en hiermee condensatie
Problemen met waterdampproductie ontstaan wanneer de aanwezige vochtigheid in de binnenruimte tot dampspanningen leidt, die groter zijn dan de maximale dampspanning die hoort bij de oppervlaktetemperatuur van gevelmaterialen.
Meervoudige algehele urgente dampcondensatie is sterk laakbaar. En laten ijken kan altijd op het oppervlak gevolgen hebben met effecten zoals schimmelvorming. Ook versnelde degradatie van materialen en zelfs effecten voor de gezondheid kunnen plaatsvinden. Het effect van dit verschijnsel wordt sterker door renovatie ingrepen zoals het toepassen van dubbel glas en dichten van kieren met een gelijktijdige afname van de natuurlijke ventilatie. Zo leidt bijvoorbeeld bij het toepassen van binnengevelisolatie het weglaten van een dampremmende laag tot condensatie in de isolatie of het metselwerk. Probeer altijd eerst de oorzaak (in dit geval de eventuele vochttoevoer in de muur) te verhelpen alvorens nieuwe spouwankers aan te brengen.
Herstel
Uitbuigend metselwerk dient gestabiliseerd te worden. Als een dergelijke uitbuiging verder gaat, dan kan er zelfs sprake zijn van een gevaarlijke situatie. Om de situatie te kunnen verbeteren moet er eerst vastgesteld worden wat precies de huidige situatie is. De kwantiteit en kwaliteit van de spouwankers kan beoordeeld worden door een inwendige spouwinspectie (QuickSCAN) met een endoscoop (dit is een buis met een lenzenstelsel en een lichtbron, waarmee via een boorgat in de spouw gekeken kan worden). In de huidige bouwvoorschriften is vastgelegd dat er minimaal 4 spouwankers per m2 moeten worden aangebracht (tot 11 meter). Als doorslaand vocht het probleem is, zal de oorzaak aangepakt dienen te worden alvorens nieuwe spouwankers aan te brengen. Er zijn verschillende waterwerende methoden om het probleem aan te pakken:
- Afdekken van het metselwerk (voorzetwanden, combinaties van kunststof en pleisterlagen).
- Weren van water door toepassen van waterafstotende middelen op het buitenvlak van gevels. Total Wall producten.
Buitenspouwbladen worden tegen uitbuigen behoed door het aanbrengen van spouwankers. Als de verankering tekortschiet, of als deze verloren is gegaan door bijvoorbeeld doorroesten, dan kunnen daarvoor DryFix ankers worden toegepast.
